
آبهای زیرزمینی، ذخیرههای پنهان و ارزشمند زمیناند؛ آبی که طی هزاران سال در دل خاک جمع شده تا مایهی حیات نسلهای پیدرپی باشد. اما امروز، این گنجینه آرام و صبور در معرض نابودی است. برداشت بیرویه و بیحساب از سفرههای زیرزمینی نهتنها موازنه طبیعی را برهم میزند، بلکه زخمهایی عمیق بر پیکر سرزمین وارد میکند.
وقتی آب بیش از اندازه از دل زمین بیرون کشیده میشود، فضاهای خالی میان لایههای خاک فرو میریزند. در نتیجه زمین دیگر توان نگهداری خود را ندارد و دچار فرونشست میشود؛ پدیدهای خاموش اما ویرانگر که امروزه در بسیاری از دشتهای کشور از جمله در آذربایجان شرقی، اصفهان، یزد و خراسان دیده میشود. این فرونشستها تنها به ترک خوردن زمین محدود نمیمانند، بلکه باعث شکافتن دیوار ساختمانها، کج شدن ستونها، تخریب جادهها و حتی شکاف در زمینهای کشاورزی میشوند. این یعنی امنیت شهرها، خانهها و محصولات غذایی ما مستقیماً در خطر است.
از سوی دیگر، سفرههای آب زیرزمینی بازگشتناپذیرند. وقتی خالی و فشرده شوند، دیگر نمیتوانند مثل گذشته آب را در خود نگه دارند و حتی اگر سالها بارندگی زیاد شود، ظرفیت از دسترفته بهسادگی بازنمیگردد.
در این میان باید دانست که هر اندازه مصرف مردم بیشتر شود، فشار بر مسئولان تأمین آب نیز افزایش مییابد؛ زیرا در شرایط کاهش بارندگی و کمبود آبهای سطحی (رودخانهها و سدها)، ناچارند برای تأمین نیاز شرب، کشاورزی و صنعت، از چاهها و منابع زیرزمینی برداشت بیشتری کنند. این چرخهی خطرناک در نهایت ما را به سوی نابودی تدریجی سرزمین و تشدید بحران آب میبرد.
بیتوجهی امروز، یعنی تشنگی فردا. هر قطرهای که ناآگاهانه مصرف میکنیم، در حقیقت قطرهای از آیندهی فرزندانمان است.
نجات زمین، از اصلاح رفتار ما آغاز میشود.